Prof. Dr. Aziz Çelik, Türkiye’de çalışanların genç yaşta emekli oldukları ve uzun yıllar emekli maaşı aldıklarına dair yaratılmak istenen algının safsatadan ibaret olduğunu belirtti. Sistemin yükünün emeklilere çıkartılmaya çalışıldığını ifade eden Çelik, halen emekli aylığı alanların ortalama 62 yaşında olduğunu kaydetti. 12.500 tl emekli maaşı ile geçinemeyen emeklilerin ek iş yapmak zorunda kaldıklarına dikkat çeken Çelik, Türkiye’yi Avrupa ile karşılaştıranların Türkiye’deki çalışma koşullarının ne kadar zor olduğuna hiç değinmediklerini belirtti.
Aziz Çelik, “Emeklilik yaşı safsatası” başlıklı yazısında şu görüşlere yer verdi:
“Türkiye’de çalışanlar 40 yaşında mı emekli oluyor? Teknik olarak 8 Eylül 1999 öncesi çalışmaya başlayanların, kadın ise 38, erkek ise 43 yaşında emekli olması mümkündür. Ancak önemli olan bunun ne kadar yaygın olduğudur. Emeklilerin yüzde kaçının bu kapsamda olduğudur. Türkiye’de ortama emeklilik yaşı 2020’de 52 idi. 2023 yılında EYT nedeniyle yaşanan yığılma sonucunda bir miktar düştü ve 50 oldu. 40 değil 50!
Öte yandan sadece son yıl içinde emekli olanların yaş ortalaması bize emeklilik yaşı konusunda tek başına fikir vermez. Halen yaşlılık aylığı alanların ortalama yaşı da önemlidir. Türkiye’de halen yaşlılık aylığı alanların yaş ortalaması 62’dir. Toplam yaşlılık aylığı alanların sadece yüzde 0,2’si 40 yaş altındadır. 50 yaşın altında olup yaşlılık aylığı alanların oranı yüzde 14,6 civarındadır. Emekli aylığı alanların yüzde 53’ten fazlası 60 yaş üzerindedir. 70 yaş üzeri emekli aylığı alanların oranı yüzde 22’dir. Dolayısıyla Türkiye genç emekliler ülkesi iddiası bir abartmadır.
(…)
‘Ama Avrupa’da emeklilik yaşı 65’ diyenler bir Avrupalı işçisinin ömür boyunca kaç saat çalıştığının ve hangi koşullarda çalıştığının da yanıtını da vermelidir. Dolayısıyla çalışma hayatının koşulları, çalışma süresi, gelir ve iş güvencesi hesaba katılmadan yıl karşılaştırması yapılamaz.
Son olarak günlük ve haftalık çalışma saatinin düşürüldüğü bir dünyada ömürlük çalışma süresi neden düşmesin? Kamusal emeklilik sistemiyle büyün yurttaşlara neden ömürleri tükenmeden makul bir yaşta emeklilik hakkı sağlanmasın.
Neden işçiler iflahları kesilene kadar şirket için çalışsın? Neden insanlar ömürlerinin daha fazla kısmını kendileri ve toplumsal uğraşlar için harcamasın? İşçiler daha erken yaşlarda emekli olmak ve insanca bir emeklilik sürmek için yeterince üretiyor, yeterince verimli çalışıyor.”
(ALINTI)
